Mumyalar tarih boyunca gerçek ya da gerçek dışı sayısız öykünün konusu olmuştur. Onlarla ilgili ürkütücü kıssaların sonu gelmez. Lakin tahminen de en ürkütücülerinden biri, meyyit birer vücut olan mumyaların değil, kanlı canlı yaşayan insanların yapıtı.
12. yüzyılda Avrupa’da yaygınlaşan bir mumya yeme geleneğinden bahsediyoruz. Binlerce yıl boyunca korunmuş ölü vücutların ‘şifasından’ medet uman Avrupalılar, ilaç olarak eczanelerden ‘mumia’ alıyorlardı.
Mumyalar öğütülüyor, her kaygıya deva oluyor…
Ağrı kesicilerin, antibiyotiklerin olmadığı bir dünya hayal edin. Hastalıklara, ağrılara ve salgınlara karşı koyabilmek için çözüm arayan tabipler, devayı mumyaları öğütüp ilaç haline getirerek insanlara vermekte buldular.
Bunun için hem Mısır’dan mumyalar, eski mezarlıklardan kafatasları çalındı. İnsan vücudunun ve kanının hastalıklara âlâ geldiği düşüncesi o kadar güçlüydü ki, ‘taze sayılabilecek’ kanın da özel reçeteleri vardı. Örneğin insan kanından reçel yapıp yemek ya da direkt içmek gibi… Bunun için infaz edilen insanların bedenleri şimdi soğumadan kanları alınıyordu.
İnsan vücudunun her hücresinden yararlanıp bu yamyamlığı tıbbi bir tahlil olarak sunan ‘doktorlar’ insan bedeninin yağından da ‘ilaç’ üretiyor ve yaralara sürüyorlardı…
Baş ağrıları ya da genel olarak ‘kafa’ ile ilgili hastalıklar için kafatasını öğütüp yemek, iç kanamaları durdurmak ve epilepsi üzere hastalıkların önüne geçmek için mumyaları öğütmek, kanla ilgili hastalıklar için kan tüketmek. Bunların hepsi, yüzlerce yıl boyunca yasal ve ‘gerçek’ birer tıbbi uygulama olarak devam etti.
Dolandırıcılar düzmece mumyalar sattı, mezarlıklar yağmalandı
Tabii ki bu yaygın mumya ve meyyit vücudu tüketme alışkanlığı devasa bir dolandırıcılık hadisesine da dönüştü. Mısır’dan geldiği ve firavunlara ilişkin olduğu tez edilen sahte mumyalar zenginleri avlamak için kullanıldı. Kraliyet aileleri ‘daha kaliteli’ ve ‘daha etkili’ olduğu tez edildiği için firavunların mumyalarına gereksinim duyuyordu…
Bu sebeple mezarlıklar yağmalandı, sahte mumya ticareti yükselişe geçti. Üstelik Mısır’dan mumya getirmek de artık tek başına kâfi olmadığından bunlara da bir müddet sonra göz yumulur hale gelmişti.
19. yüzyılda mumya yeme geleneği, kutu açar üzere mumya açma cümbüşlerine dönüştü
Nihayet bir noktada kimi aklı çalışan gerçek tabipler mumya ya da rastgele bir meyyit vücudun modülünü yemenin, kan içmenin hiçbir işe yaramadığını anlamayı ve anlatmayı başardı. Ama Avrupa’nın mumyalar ile bağı direkt bitmedi, hatta daha can sıkıcı bir hal aldı; mumya açma partileri…
Napolyon’un Mısır’a düzenlediği seferler sonrası Avrupalıların Mısır’a olan ilgileri arttı. Gezginler Mısır’dan dönerken mumyalar getirdiler, bu mumyalar varlıklı Avrupalıların özel partilerinde ‘acaba içinden ne çıkacak?’ heyecanıyla yemekli bir cümbüşün konusu olarak güle oynaya açıldı. Başlangıçta ‘tıbbi bir kadavra inceleme’ başında yapılan bu partiler, bir mühlet sonra büsbütün cümbüş emelli yapılmaya başlandı…
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4