Neredeyse hepimizin bildiği bir beslenme klişesi olarak “Kahvaltı, günün en değerli öğünüdür.” ifadesi sık sık kullanılır. Gerçekte de durum bu türlü midir? Bilim beşerlerine nazaran bu sorunun yanıtı epey değişik.
Aslında bilhassa diyet konusunda kahvaltıya verilen değer sadece bize mahsus değil. Yabancı topluluklarda da “Kahvaltıyı hükümdarlar üzere, öğlen yemeğini prensler üzere, akşam yemeğini yoksullar üzere ye” benzeri tabirler var. Cell Metabolism isimli mecmuada yayımlanan bir makaleye nazaran ise durum pek de o denli değil lakin kahvaltı yeniden de değerli.
Kahvaltının tesiri yok üzere gözükse de var
Araştırmanın başında yer alan Aberdeen Üniversitesi Rowlett Enstitüsü’nden Profesör Alexandra Johnstone, yaptığı çalışmada kahvaltı, iştah ve kilo verme ortasındaki bağlantıyı ele aldı. Her biri obez kategorisinde olan 16 erkek ve 14 kadınla yapılan çalışmada, bu bireylerin tıpkı ölçüde kalori alacakları bir diyet programı uygulandı. Bu diyetlerin tamamında %30 protein, %35 karbonhidrat ve %35 de yağ bulunuyordu. Ayrıyeten günlük alınan kalori miktarları ortasında da hiçbir fark olmamasına dikkat edildi. Ortadaki tek fark, en büyük öğünün hangisi olduğuydu.
Rastgele olarak farklı kümelere ayrılan iştirakçilerin diyeti, 4 hafta sonra bir öteki kümenin diyeti ile değiştirildi. Bu esnada da iştirakçilerin bedenlerinde oluşan değişiklikler incelendi. Buna nazaran iki küme da çabucak hemen tıpkı oranda kilo verdi. İş iştah kontrolü, glisemik denetim ve vücut haline geldiğinde ise durum farklılık göstermeye başladı. Kahvaltıyı sıkı bir biçimde yapanlar, gün boyunca kendilerini daha tok hissettiklerini beyan etti. Yani sıkı bir kahvaltı yapanlar gün uzunluğu sonraki yemeği beklemiyor, daha enerjik hissediyorlar.
Araştırmanın bir başka sonucuna nazaran ise sabah yeterli bir kahvaltı yapanlar ile akşam fazla yiyen kişilerin verdikleri kilo arasında neredeyse hiçbir fark yok. İki farklı biçimde beslenen kümelerin tüm üyeleri yaklaşık 3 kilo kaybetti. Lakin araştırma grubu, sabah kahvaltısının doyuruculuğuyla gerçek orantılı olarakı şahısların daha az açlık hissedebileceğini ve böylece daha kolay kilo verebileceğini belirtiyor. Araştırmacılar artık bu deneyi bir de aralıklı oruç yöntemini tercih eden şahıslarda de test etmeye hazırlanıyor. Bilim insanları ayrıyeten şahısların sahip olduğu günlük hayat döngüsünün de bu durum üzerinde tesirli olduğunu belirtiyor.