Saçlarımızı kestiğimiz vakit makûl bir müddette tekrar uzarken, aşikâr bir vakitten sonra daha yavaş uzar ve hatta uzaması durur. Buna karşın saçlarımız vücudumuzdaki en uzun kıllardır. Tıpkı saçımız üzere kıllardan oluşan kirpik ve kaşlarımız ise asla saçımız kadar uzamaz. Pekala ya saç ve başka kıllarımızın bu kadar farklı olmasının altında yatan sebep nedir?
Gelin artık daima bir arada, bedenimizdeki kılların uzama aşamalarına, kıllar ortasındaki evre farklılıklarına ve hangi kılın ne kadar müddette uzadığına bir göz atalım.
Kıllarımızın nasıl ve ne kadar uzayacağına anagen evresi karar veriyor.
Kıllarımızın büyümesi, kıl folikülü ismi verilen 5 milyon kadar yapısal eleman tarafından sağlanır. Kıllarımızdaki büyümenin tamamı foliküller tarafından sağlanırken, büyüme büyük oranda anagen evresinde gerçekleşir. Bir bölgede ne kadar çok folikül varsa ve anagen evresi ne kadar uzunsa o kadar çok uzun kıllara sahip oluruz.
Her kılın belli bir uzama hududu var zira anagen evresi her kılda farklı işliyor.
- 16,7 metre ve 19 kiloluk saçlarıyla Guinness Rekorlar Kitabı’a giren Asha Mandela
Vücudumuzdaki en uzun kıllar genelde saçlarımızdır. Saçlarımızın en uzun kıllara sahip olmasının altında yatan neden, saçlarımızdakianagen evresinin 7 yıla kadar sürebilmesidir. Her ne kadar bu müddetin belirlenmesinde cinsiyet, yaş, genetik faktörler ve hormonsal tesirler kıymetli rol alsa da anagen evresinin uzunluğu genelde 2 yıl ile 7 yıl ortasında değişir. Ayrıyeten insan bedenindeki 5 milyon kadar kıl folikülünün 100 bin kadarı saçlarda bulunur.
Anagen evresinde saçlarımız her ay yaklaşık 1 cm kadar uzar. Kaş ve kirpik üzere kısa kılların bulunduğu yerlerde ise bu evre yalnızca 30 gün sürmektedir. Anagen evresi, fonksiyonundan dolayı büyüme evresi olarak da isimlendirilmektedir. Anagenin bu hususta isminin hakkını verdiğini de açıkça tabir edebiliriz.
Her şey üzere kılların uzamasının da bir sonu var ve bu duraklama devri katagen evresinde sağlanıyor.
- Dünyanın en uzun kulak kıllarına sahip olan Hindistanlı Anthony Victor (18,1 cm)
Bir dakikalığına kaşlarımızın ya da kirpiklerimizin de saçlarımız kadar uzayabildiğini düşünün. Bu durumda kaşlar ve kirpiklerimiz görevlerini yerine getiremezdi ve ayrıyeten bu kıllar gündelik ömrümüzde bizler için çok önemli problemler yaratırdı değil mi?
- Dünyanın en uzun kaşına sahip Çinli Zheng Shusen (19,1 cm)
Kaşlarımız ve kirpiklerimiz başta olmak üzere bedenimizdeki kıllar muhakkak bir vakit sonra büyümeye orta verir. Kıllardaki büyümenin neredeyse sona erdiği ve kıllara giden kan akışının durduğu, geçiş evresi olarak da isimlendirilen bu evreye katagen evre ismi veriliyor.
Kıllarımız ile veda vakti gelmişse şayet…
Katagen evresinden sonra bizleri bekleyen evre hiç elbet kıllarımız ile vedalaştığımız evre olan telogen evresidir. Bu evrede kıllarımız bedenimizden ayrılır. Telogen evresi için en sık verilen örnek, duş esnasında elimize gelen saç tellerimiz olsa da aslında kaşlarımız, kirpiklerimiz ve öteki tüm kıllarımız için birebir senaryodan bahsedebiliriz.
Dinlenme evresi olarak da geçen telogen evresinden sonra döngü tekrardan anagen evresine geçer ve tekrar uzayan kıllara sahip oluruz. Dökülen yerde şayet yine kıl çıkmayacaksa (örneğin kellik) burada anagen evresi yerine kenogen evresi devreye girer.
Herkesin duyduğu ama büsbütün temelsiz olan o argüman: “Jilet kullandıkça ya da tıraş epey kıllarımız sertleşir ve gürleşir”!
Özellikle ergenlik devrinde erkek çocukları bu kelamı pek çok kere duymuştur. Geçmişten günümüze kadar bu hususta yapılan hiçbir araştırma, tıraş olmak ile kılların arttığına ya da gürleştiğine dair bir sonuç almamıştır. Ergenlik devrinde daha çok sakal çıkması için izlenen bu yolun başarılı olması da büsbütün hormonsal bir durumdur zira zati sakallar ergenlik periyodunda oluşur. Yani sakallarınızı jilet ile değil isterseniz makas ile kesin; şayet hormanlarınız sakallarınızın sertleşmesine müsaade edecekse sakallarınız vakitle çoğalacak ve sertleşecektir.
Kaynaklar: 1 / 2 /