Peki sizce hastayken neden iştah azalır, bunu hiç düşünmüş müydünüz? Problem yalnızca hastalığa neden olan virüsün, beden işlevlerini etkilemesi mi, yoksa öteki etkenler de olabilir mi?
Bilim insanları bu durumun nedenini, hasta olunduğunda beyin kimyasallarında meydana gelen değişikliğe bağlıyor. Gelin, ayrıntılara bakalım…
Hastayken iştahınızı azaltan şey aslında sitokin ismi verilen kimyasallar.
Hasta olunduğunda, sitokinler (hücrelerin birbirleriyle irtibata girmesini sağlayan protein ve peptidlerin bir grubu) üretildiği için beyin kimyası değişiyor. Bu durum da iştahsızlığa neden oluyor. Lakin bu aslında olumsuz bir durum değil zira beden, yiyecekleri sindirmek için aslında çok fazla güç harcıyor. Bir de üstüne hastalık eklenince metabolizma daha çok çaba ediyor fakat iştahsızlık sayesinde vücut virüsle savaşmak için daha fazla güce sahip oluyor. Yani hastayım, iştahım yok diye üzülmenize gerek yok.
Hastayken yalnızca kimyasallar değil, hormonlar da değişiyor.
Dr. Donald D. Hensrud, hastalık durumuna bağlı olarak hormonal değişikliklerin de görülebileceğini tabir etmekte. Aslında hastayken, yeme dürtünüz bir nevi azalıyormuş üzere de düşünebilirsiniz. Zira bağışıklık sistemi, hastalığa bu formda reaksiyon veriyor. Ama tekrar tekrarlamak gerekirse, bu aslında olumsuz bir durum değil; vücudun, tüm gücünü hastalıkla daha fazla çaba etmeye ayırdığını, güzelleşmeye odaklı olduğunu gösteren olumlu bir durum.
Tabii bu durumun kısa müddetli hastalıklarda olağan olduğunu söylemeden geçmeyelim. Zira uzun vadeli, örneğin kanser üzere hastalıklarda iştahsızlık uzun vadede kilo kaybına yol açıyor. Yani bu üzere önemli hastalıklar için iştah kaybı olumlu bir durum olmayabilir.
Koku ve tat duyusu kaybolunca yemek yemenin bir zevki de kalmıyor alışılmış.
Grip yahut soğuk algınlığı geçirdiğinizde genelde sinüsleriniz tıkanır. Bu da koku ve tat alma duyunuzu köreltir ve böylelikle bu durum, daha az yemek istemenize neden olur.
Yine de siz hastayken iştahınız yoksa bile sağlıklı beslenmekten çok uzak kalmayın.
Hastalandığınızda iştahsızsınız, beslenmeyi büsbütün keseceksiniz diye bir şey alışılmış ki yok. Mesela Everyday Health’e nazaran, hastayken daima olarak kendinizi gereksiniminiz olan kaloriden mahrum bırakırsanız, bedeninizin bağışıklık sistemini alarma geçirirsiniz. Böylelikle beden uzun müddet aç kaldığı için gereksinimi olan güçten mahrum kalır ve iyileşme süreciniz gecikmiş olur.
Uzmanlar, bu devirlerde bol sıvı alıp dinlenmenizi tavsiye etmekte. En azından, vitamin ve mineral açısından güçlü besinleri tercih ederek bağışıklık sisteminizi kuvvetlendirebilirsiniz.
Kaynaklar: Huffpost, MeMD