TBMM Genel Konseyi’nde görüşülen sıhhat çalışanlarının özlük haklarına ait yasa teklifini yetersiz bulan 11 sıhhat Maltepe Escort emek ve meslek örgütü özlük haklarını kusurlu mevzuatları haksız malpraktis uygulamalarını sıhhatte şiddeti mesleksel değersizleştirmeyi reddettikleri açıklamalarda bulundu
Son devirde artan bu iş bırakmalar nedeniyle hastalar da mağdur olmuş durumda Ümraniye Escort Kimi hastalar tabiplerin hak arayışını desteklerken kimi hastalar ise tabip bulamadıkları için bu grevlerin sayısının fazla olduğunu düşünüyor Bütün bunlar iki taraftan birinin empati yoksunluğundan mı kaynaklanıyor İş bırakma hareketleri İstanbul Escort Hipokrat Yemini’ne zıt mi Etik açıdan hakikat olan nedir İşte bu sorulara içeriğimizde cevap bulacaksınız
Hastanelerde tabip bulmak günden güne zorlaşıyor
Sağlık çalışanlarının karşılaştığı çeşitli zorluklar onların beyin göçü gerçekleştirmesine ya da büyük çaplı grevler düzenlemesine neden oluyor Bu durum doğal olarak hastaları da etkiliyor ve tabip bulabilmek her geçen gün daha da zorlaşıyor
Hatta geçtiğimiz günlerde bir ambulans sürücüsü bir onkoloji hastası için 3 saat boyunca hastane aramak zorunda kaldığı için bir aksiyon yapmıştı Sıhhat Bakanlığı önünde kendini ambulansa kilitleyen ambulans sürücüsü Oksijen tüplerini açtım Sıhhat Bakanı buraya gelmezse ambulansı patlatırım demişti
Sağlık çalışanı etraftakilere megafonla seslenerek Ben terörist değilim Kimse gelmesin Sıhhat Bakanı gelene kadar buradayım Vatandaşlara ziyan vermek istemiyorum Ben devletin hastanesinde iş yapamıyorsam vatandaş ne yapsın 3 saattir onkoloji hastası için hastane arıyorum Servise teslim edemedim Ağır bakımlık hasta Bu aksiyonum devlete ziyan vermek hedefiyle değil Hasta haklarını savunmak için bu hareketi yapıyorum Ben devletin hastanesinde iş yapamıyorsam hastalar hasta yakınları bu millet ne yapsın tabirlerini kullanmıştı İkna edilen ambulans sürücüsü bir müddet sonra hareketini sonlandırmış ve Sıhhat Bakanı’yla görüşmüştü
Bu mevzuda fikirlerini aldığımız hastaların büyük çoğunluğu bu grevleri destekliyor fakat bazılarıysa randevu alamadıkları için çeşitli aksaklıklar yaşadıklarını belirtti Sıhhat sistemi her ne kadar sıkıntılı olsa da hekimlerin biraz daha empati kurması gerektiğini düşünen hastalar bulunuyor
Bütün bunlar kimi etik problemlerin doğmasına neden oldu Sıhhat çalışanlarının grevi sahiden Hipokrat Yemini’ne aykırı mi
Hipokrat Yemini hekimlerin mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair kuşaklardır ettikleri bir yemindir Antik Çağ’da yaşamış ve Batı tıbbının kurucusu olduğu kabul edilen Hipokrat ya da onun öğrencilerinden birisi tarafından yazıldığı kabul edilir
Zaman içinde tekraren değişikliğe uğrayan özgün metinde tıp ilahı Asklepios üzerine yemin edilirken günümüzde ise onur üzerine yemin edilmektedir
Hipokrat Yemini’nin en aktüel metni şu biçimdedir
Hekimlik mesleğinin bir üyesi olarak
Hayatımı insanlığın hizmetine adayacağıma,
Hastanın sıhhatine ve iyiliğine her vakit öncelik vereceğime,
Hastamın özerkliğine ve onuruna hürmet göstereceğime,
İnsan hayatına en üst seviyede hürmet göstereceğime,
Vazifemle hastam ortasına; yaş, hastalık ya da engellilik, inanç, etnik köken, cinsiyet, milliyet, politik fikir, ırk, cinsel yönelim, toplumsal pozisyon ya da öbür rastgele bir özelliğin girmesine müsaade vermeyeceğime,
Hastamın bana açtığı sırları, hayatını yitirdikten sonra bile bâtın tutacağıma,
Mesleğimi vicdanımla, onurumla ve güzel hekimlik prensiplerini gözeterek uygulayacağıma,
Hekimlik mesleğinin onurunu ve saygın geleneklerini bütün gücümle koruyup geliştireceğime,
Mesleğimi bana öğretenlere, meslektaşlarıma ve öğrencilerime hak ettikleri saygıyı ve minnettarlığı göstereceğime,
Tıbbi bilgimi hastaların faydası ve sıhhat hizmetlerinin geliştirilmesi için paylaşacağıma,
Hizmeti en yüksek seviyede sunabilmek için kendi sıhhatimi, esenliğimi ve mesleksel yetkinliğimi müdafaaya dikkat edeceğime,
Tehdit ediliyor olsam bile, tıbbi bilgilerimi, insan haklarını ve ferdî özgürlüklerini çiğnemek için kullanmayacağıma,
Kararlılıkla, özgürce ve onurum üzerine,
Ant içerim.
Greve katılan bir doktora merak edilen soruyu sorduk Bu iş bırakma aksiyonları Hipokrat Yemini’ne aykırı mi
Hipokrat Yemini’nin hiçbir yerinde bana şiddet uygulanmasına ses çıkarmayacağım özlük haklarımı savunmayacağım üzere bir husus de yok Hipokrat Yemini’nin temelinde ‘hastalar ortasında ayrım yapmayacağım ve onların sıhhati için yanlışsız olan şeyleri yapacağımiz’ vardır Ayrıyeten Hipokrat Yemini’nde ‘Hastanın sıhhatine ve iyiliğine her vakit öncelik vereceğim’ hususu vardir Bizim bu iş bırakmalarımızdaki en değerli konulardan biri de hastalarımızı 5 dakikada değil de en az 20 dakika muayene edebilmek ve onlara daha düzgün hizmet verebilmek var Yani bu iş bırakma hem hastaların daha yeterli bir hizmet alabilmesi için hem de doktorların özlük haklarını alabilmesi için yapılıyor Hipokrat Yemini’ne muhalif değil birebir o doğrultuda yapılmış bir iş bırakmadır Aciller ağır bakımlar diyaliz üniteleri onkoloji kısımları iş bırakmaya dahil değildir Ayrıyeten acil ameliyatlar da iş birakamaz
Türkiye’den Almanya’ya göçen bir doktora da mevzuyu sorduk Burada olsaydınız greve katılır mıydınız
Orada olsaydım greve ben de katılırdım Sonuçta hakkımı alamıyorum ve daha pek çok pürüzle karşı karşıyayım Hem bu grevler dünyanın her yerinde oluyor Almanya’da da yapıldı Türkiye’den farkı ise sıhhat çalışanları grevler sonucunda haklarını daha kolay alabiliyor orada bu çok sıkıntı maalesef Burada yalnızca 1 günlük göstermelik bir grev oluyor Üstelik Almanya’daki sıhhat çalışanı grevleri halk tarafından da büyük ölçüde destekleniyor Türkiye’deki üzere reaksiyonla karşılanmıyor Hastalar hekimlere yüklenmemeli tam bilakis dayanak olmalı ki uzun vadede daha rahat tedavi edilebilsinler
Genel Sağlık İş Sendikası Lider Yardımcısı Ali Kemal Akgül ve bir Uzman Dr arkadaşı da mevzuyla ilgili merak edilenleri yanıtladı
Bu harekete katılmak Hipokrat Yemini’ne zıt mi Etik hem mesleksel hem sosyal açıdan nerede bulunuyor bu grevler Hastaların mağdur olması hakkında ne düşünüyorsunuz
Hipokrat Yemini Tıp fakültesinden aldığım bu diplomanın bana kazandırdığı statü hak ve yetkileri berbata kullanmayacağıma hayatımı insanlık hizmetlerine adayacağıma hastalarımı mutlu edeceğime insan hayatına mutlak surette hürmet göstereceğime mesleğim münasebetiyle öğrendiğim küçük sırları saklayacağıma hocalarıma ve meslektaşlarıma hürmet ve sevgi göstereceğime lisan din milliyet cinsiyet ekip ırk ve parti farklarının vazifemle vicdanım ortasına girmesine müsaade vermeyeceğime mesleğimi dürüstlükle ve onurla yapacağıma namusum ve onurum üzerine yemin ederim biçimindedir
Hipokrat tarafından söylendiği kabul edilen Önce ziyan verme primum non nocere kelamı zarar vermeme unsurunun temelini oluşturur
Tıp toplumsal bir bilimdir Siyaset büyük ölçekte tıptan öteki bir şey değildir Tabipler yoksulların doğal savunucularıdır diyen patolojinin babası olarak kabul edilen Rudolph Wirchow hekimlik mesleğinin yalnızca hasta tedavi etmekle sonlu olmadığını tabir etmiştir
Dünya sıhhat örgütüne nazaran Sağlık yalnızca hastalık ve sakatlığın olmayışı değil bedence ruhça ve toplumsal taraftan tam uygunluk halidir
Bu tanımlamalardan yola çıkarak hekimlik mesleği yalnızca hastalık ortaya çıktığında onu tedavi etmek hasta muayene etmek tetkikler yapmak reçete yazmak ile sonlu değildir Hekimlik mesleği toplumun bir bütün halinde bedenen ruhen ve toplumsal olarak tam bir güzellik halinde olması için hastalık öncesi durumları sosyo ekonomik sıkıntıları da içeren geniş bir yelpazede sorumluluk sahibidir Esirgeyici Hekimlik anlayışı ile hastalığın ortaya çıkmasına neden olan etmenleri ortadan kaldırmak ismine gerekli önlemlerin alınmasını sağlamak üzere tarihi bir misyon üstlenmiştir
Ne yazık ki 1945 yılından itibaren Dünya Sıhhat Örgütü’ne yönelik olarak yürütülen operasyonlar ile, global olarak, hekimlik mesleği yalnızca tedavi edici hekimlik anlayışına indirgenmeye çalışılmakta, sonları daraltılmaya, aktifliği kısıtlanmaya çalışılmaktadır.
Bu bilgiler ışığında bu hareketlere katılmak Hipokrat Yemini ile aykırı düşmemekte, çünkü tabipler, üstteki 6 paragrafta tabir edilen gerçeklikler ışığında, temelinde kendileri için değil, özde içinde yaşadıkları toplumun sıhhat hakkı için bu aksiyonlara katılıyor ve toplum ismine bir itirazı lisana getiriyor. Etik açıdan baktığımızda da aslında sonuç değişmiyor. Asli vazifenin -tedavi edici mi yoksa esirgeyici hekimlik mi?- ne olduğu sorusunun yanıtı bu grevlerin, hem toplumun hem de siyasi iktidarların dikkatini -yaklaşmakta olan tehlikeye- çekmek ismine, tam da yanlışsız bir yerde konumlandığını göstermektedir.
Yine hasta mağduriyeti açısından baktığımızda akla gelmesi gereken birinci soru hasta mağduriyetinin nedeni ‘bu aksiyonlar mi yoksa bu hareketlerin münasebeti olan ve günümüzde ülkemizde uygulanana sıhhat siyasetleri mı ‘ olmalıdır Hastaları asıl mağdur eden gündemde olan hareketler değil şu an ülkemizde uygulanmakta olan piyasacı sıhhat anlayışıdır.
Bu hareketlerin gerisinde yatan münasebet ülkenin içinde bulunduğu sosyoekonomik tablo ulusal kamucu ve halkçı sıhhat siyasetlerinin terk edilmesi ve Dünya Bankası tarafından dayatılan siyasetlerin uygulanması sonucunda halkın fiyatsız nitelikli ve sürdürülebilir sıhhat hizmetlerinden faydalanmasının engellenmesidir Bu aksiyonlar yaklaşmakta olan tehlikeye dikkat çekmek ismine yapılmakta
Hastaların ve hekimlerin kanıları bu halde Pekala etik açıdan tarafsız bir formda baktığımızda yanlışsız olan nedir DDI Akademi’nin kurucusu Düşünür Dağhan Dönmez’in de fikirlerini aldık
Elbette bu yalnızca bir yorum Bugünün dünyası ile Hipokrat’ın dünyası ortasında hayli fark var Tıpta da bu türlü Bugün uzmanlaşma denilen sıkıntı ile karşılaşıyoruz Uzmanlaşma pek çok yararının yanı sıra bütün ile kesimin kopmasına da neden oluyor Hipokrat’ın dünyasında tabip bedenin bütününden sorumlu kişiydi Hatta ruhtan da sorumluydu Filozofların birden fazla doktordu zati Bugün bedenle tabip ortasındaki bağ zayıfladı Kendi alanıyla ilgili olmadığı fikriyle hekim hastayı değerlendirmeyebiliyor Yani artık hasta direkt olarak tabibi değil kurumsal bir kişilik buluyor karşısında Ortada araçsal bir alaka var Artık hasta zincirin bir kesimi haline geliyor Hasebiyle hasta tabip grev yapsa da bir biçimde öteki bir kanalla doktora erişebilir mi buna da bakmak lazım Hipokrat Yemini bir biçimde hala geçerli lakin o periyot kadar hissedilmiyor Ortaya bir zincir yapı girmiş oluyor Evet tabibin hastaya bakmadığı an Hipokrat’a zıt düşülmekle birlikte bugünün dünyası bu türlü bir hale gelmiştir Ayrıyeten tabibin grev hakkını kullanarak bir yanıyla da sonraki hastaların daha düzgün hizmet almasını sağlaması da kelam konusu
Peki dünyadaki hekim grevi örnekleri nasıl
Gelişmiş ülkeler de dahil olmak üzere dünyanın her yerinde sıhhat çalışanları greve gidebiliyor Örneğin
- İspanya ‘daki tabipler, süreksiz kontratlarla çalıştırılan tüm hekimlerin takıma alınmasını, süreksiz kontratlarla ilgili yönetmeliğin değiştirilmesini talep ettikleri için greve gitmişti.
- İngiltere ‘deki hekimler ise kendilerini geceleri ve cumartesi günleri randevu vermeye zorlayacak yeni bir mukavele için grev yapmıştı.
- Mısır ‘daki hekimler ise hükûmetin hekimler ve sıhhat çalışanlarının özlük haklarının düzenlenmemesi üzerine greve gitme kararı almıştı.
Özetle Türkiye’deki sıhhat sisteminde pek çok ülkeye kıyasla hem daha fazla sorun bulunuyor hem de bu meseleler bir türlü tahlile kavuşmadığı için yahut çok geç kavuştuğu için grevler ne yazık ki hem artıyor hem de uzun sürüyor
Konuya farklı bakış açılarından bakabilmeniz ismine farklı tarafların fikirlerini aktardık Umarız ki bir nebze olsun empati kurmanızı sağlayabilmişizdir